Wat mij betreft heb ik nog eens over nagedacht, en zit er denk ik een stukje oud zeer bij mij.
Ik erger mij bij tal van sporten aan de oneerlijkheid, in casu het windvoordeel (soms luchtcirculatie maar soms ook wind ;-)) dat geboden wordt, en tevens het
bagatelliseren hiervan door juryleden, media en supporters.
Het is met name geboren in het wielrennen, en dan bijvoorbeeld het achter de cameramotor rijden, en achter de ploegleiderswagen.
Om het op het schaatsen te betrekken: ook het enorme voordeel als je bijvoorbeeld achter iemand kunt rijden op de kruising.
Vroeger , in de buitenlicht, werden hele schema's hierop afgesteld: ik moet tegen iemand, die start snel, dus ik moet nog sneller openen etc.
In Thialf vind ik de bewijslast nu te veel oplopen. Tijden wijzen in die richting, rijders geven het aan en coaches doen testjes die meewind aangeven.
De blowers zouden zeer wel in die richting kunnen duiden. Ik ben wetenschapper genoeg om open te staan voor iedere reële uitleg, maar dan wel eentje
die bevinding 1 en 3 kan duiden. Ik ben echter ook pragmaticus genoeg, bijvoorbeeld in een voorspelspel, om iemand die twee keer voordeel heeft op de kruising
te spelen.
Laat ik dan beide combineren en het axiomatisch aanneem dat de blowers verkeerd afgesteld staan en de rijders meewind geven.
Een aantal windmeters op de baan zouden dit vrij gemakkelijk aan kunnen tonen lijkt me.
Wat mij betreft zet Jillert daar dan nog een goedkoop home made fabrikaat bij om de zin of onzin daarvan ook even mee te nemen.
Zelf ben ik ook voor een zo eerlijk mogelijk sport. Sommige zaken zijn inherent aan sport, in het schaatsen denk je dan o.a. aan voordeel vd loting (ivm kruising voordeel, binnen/buiten, vroeg/laat), dweilschema, en bij buitenbanen aan de weersomstandigheden. Bij een binnenbaan speelt de 'luchtcirculatie boven de ijsbaan op rijdershoogte' (door sommigen 'meewind' genoemd; zelf zou ik het eerder 'rijderswind' noemen) een rol - alle ander luchtstromen spelen geen rol, ténzij ze die eerste beïnvloeden, in positieve of in negatieve zin. Zoals bekend wordt de rijderswind door de (in)rijders zelf veroorzaakt, zoals een wielerpeleton ook zelf het zog maakt waardoor je omsloten door andere rijders (flink) veel voordeel hebt (t.o.v. de rijders aan de voorkant, maar ook aan de zijkant).
Wanneer in een schaatshal geprobeerd wordt het klimaat boven de baan (relatieve luchtvochtigheid, temperatuur, ...) zo goed mogelijk te beheersen en/om daarmee indirect de ijskwaliteit zo goed mogelijk te beheersen kan een 'luchtgordijn', om het klimaat boven de baan en dat buiten de baan zo goed mogelijk te scheiden, een belangrijke rol spelen. Daarnaast zullen er luchtverversingssystemen (inblazen en afzuigen) zijn, wellicht/waarschijnlijk (?) verschillend boven de baan en boven de tribunes. Mij
lijkt het dat hoe beter zo'n luchtgordijn is/functioneert, hoe beter de overige systemen gescheiden geregeld kunnen worden. Zonder publiek wellicht minder belangrijk, met (nat) publiek waarschijnlijk meer.
Natuurlijk kan onder het mom van een 'perfect luchtgordijn' ook de luchtcirculatie boven de baan beïnvloed worden. Dat kan overigens ook zonder luchtgordijn, bijvoorbeeld door krachtige 'blowers' aan het plafond. Eén van die invloeden vh luchtgordijn is het (beter)
in stand houden vd 'rijderswind'. In hoeverre dat de reeds bestaande oneerlijkheid tgv die rijderswind (eerste paar/paren en laatste paar/paren hebben minder voordeel) beïnvloedt weet ik niet. Ik
kan me voorstellen dat het het voordeel vergroot en verlengt, dwz dat het laatste paar (bijna) net zo veel profijt heeft als de paren ervoor, maar het eerste paar niet - die worden dan relatief sterker benadeeld. Het zal zeker leiden tot snellere tijden. Een beter luchtgordijn leidt indirect ook tot betere ijskwaliteitsbeheersing. Die zou constanter moeten (kunnen) zijn en wellicht ook tot sneller ijs kunnen leiden.
Wanneer daarnaast andere, al dan niet bedoelde, neveneffecten optreden, wordt het lastiger het effect op de rijderswind te bepalen; bijvoorbeeld als er 'gaten' in het gordijn zijn (zou zonder publiek niet veel moeten uitmaken voor de luchtvochtigheid maar kan wel betekenen dat lucht aan- en afzuigsystemen boven de tribunes onbedoeld door die gaten de ruimte boven het ijs penitreren. Ook het effect van eventuele lucht aan- en afvoer in de ijsbaanruimte wordt beïnvloed, want beter gescheiden van die boven de tribunes.
Wat van dit alles (en meer) in Thialf een rol speelt en hoe veel, bedoeld en onbedoeld, is mij niet duidelijk. Kan ook niet zonder verdere uitleg vd systemen (door Thialf) en metingen door bekwame derden, lijkt mij.
Snellere tijden door beter ijs en/of door betere klimaatbeheersing* heb ik geen moeite mee,
tenzij die leidt tot grotere (dan reeds bestaande) competitievervalsing tussen de rijders in dezelfde wedstrijd. Competitie met andere ijsbanen vind ik zelf minder interessant, maar heb er begrip voor dat Thialf daar zelf anders over denkt.
Met een een aantal goed opgestelde real-time windmeters valt al het éen en ander in beeld te krijgen, maar belangrijk is daarbij te kunnen onderscheiden wat het gevolg is vd inherente rijderswind en wat komt, bedoeld en onbedoeld, door de diverse klimaatsbeheersingssystemen.
*) Bewust extra lucht in de rijdersrichting (vlak) boven de ijsbaan blazen valt daar wat mij betreft niet onder, maar of dat in Thialf gebeurt, direct of indirect, is nog nergens aangetoond.