Europese kampioenschappen 2015, Tsjeljabinsk, 10–11 januari

Schaatsen vind ik hoe dan ook qua sport wel een van de mooiste om naar te kijken, je voortbewegen op een paar dunne ijzers en dan met hoge snelheid de bochten in gaan is echt schitterend om te zien maar toch kun je er helaas niet omheen dat het kijken naar schaatsen zonder rondetijden wel een afknapper is. Als de tijdwaarneming uitvalt wordt het opeens minder spannend. Schaatsen als sport bestaat ondanks de technische/stilistische aspecten toch wel voor een groot gedeelte vanwege de rondetijden.

De regels moet je natuurlijk kennen, en een beetje basale strategie ook wel, maar met een goede commentator erbij hoef je niet heel goed te kunnen schaken om toch een WK-match te kunnen volgen. Bij het WK afgelopen najaar was Peter Svidler op de officiële FIDE-stream erg goed in het uitleggen welke zet waarom slim (en vooral ook dom) was. Natuurlijk krijg je bij een schaakpartij van drie of zes uur ook alle tijd om alle dingen uitgebreid uit te leggen.

Ik vind snooker een van meest telegenieke sporten.
En een praktijk voorbeeld van hoe het er in alle sporten aan toe zou moeten gaan. Namelijk geen beperking aan de grote toernooien op basis van nationaliteit maar ieder die de kwaliteit heeft kan zich plaatsen.

Ik kijk overigens wel al mijn hele leven schaatsen, ben ermee opgegroeid. Heb nog levendige herinneringen aan de Spelen in Nagano, toen was ik 9. Toen ik zelf ook echt wedstrijden wilde gaan bezoeken was ik een jaar of 15. Ben toen op mijn 17e voor het eerst naar Thialf geweest.

Ik kijk schaatsen van mijn zesde, het is me met de paplepel in gegoten. Mijn moeder wilde alles zien vroeger (tegenwoordig is ze lang zo fanatiek niet meer) dus ik zat destijds te juichen voor Piet Kleine. Bij Hilbert werd ik zelf pas echt fanatiek en ben ik mijn plakboek begonnen. Ik heb heel wat favorieten gehad in die tussentijd, met name Hein Vergeef, Rintje Ritsma, Gerard van Velde en nu natuurlijk Sven. Maar ook aan Leo Visser, Tommy Gustafson, Bart Veldkamp, Johann Olav Koss, Dan Jansen en Igor Zjelezovski heb ik warme herinneringen. Wat ik me nog wel goed kan herinneren dat ik als kind maar weinig medestanders had. Kwam ik op maandag nadat Hilbert wereldkampioen was geworden helemaal blij op school, wad er niemand die het daar met mij over wou hebben. Dus toen keken er ook al weinig kinderen naar schaatsen.

Ik volg het zelf bewust vanaf Nagano. Toen was ik 12. Maar daarvoor stond thuis de tv bij allround-toernooien en OS'en ook altijd aan. Zo kan ik me de val van Zandstra op het WK van 1995 (ok, dat jaartal moest ik opzoeken) goed herinneren en heb ik ook vaag herinneringen aan Koss in 1994. En natuurlijk de laatste Elfstedentocht. Andere tak van sport, maar toch. Ik weet nog dat ik behoorlijk onder de indruk was.

Maarja, zelfs bij die Elfstedentocht was ik een eenling. Weinig tot geen leeftijdsgenoten die het gezien hadden...

Ik vraag me ook af of er binnen Nederland grote regionale verschillen zijn.

Ik ben zelf een zuiderling (altijd in Noord-Brabant gewoond) en weet niet beter dan dat voetbal hier de populairste kijksport is, met wielrennen als goede nummer twee. Wel begrijp ik van oudere Brabanders dat het schaatsen kijken op tv in het verleden meer leefde dan nu. Op zich een beetje raar, want er waren lange tijd nooit goede Brabantse schaatsers. Dat is pas met Romme en daarna Wüst veranderd. Ook is het aantal ijsbanen de laatste jaren toegenomen. Lange tijd was er alleen een kunstijsbaan in Eindhoven, maar tegenwoordig zijn er ook in Breda en Tilburg.

Toch wordt er m.u.v. Olympische Spelen weinig over schaatsen gesproken. Naar mijn indruk was er de afgelopen weken zeker zo veel aandacht voor darts en Dakar. Misschien niet toevallig sporten met een grote Brabantse inbreng. Al is Wüst natuurlijk niet alleen de beste sportvrouw van de wereld, maar zeker ook van Noord-Brabant. En wanneer het wel over het schaatsen gaat, wordt vooral gemeld dat het vroeger leuker en interessanter was. Al is er wel veel respect voor Kramer en Wüst. Als ik op dit forum kijk, wijkt dit niet sterk af van elders in het land. De kijkcijfers voor het WK afstanden zullen in het zuiden dit jaar ongetwijfeld ook laag zijn. Zelfs bij een schaatsfan wint het WK Afstanden het hier nooit van carnaval.

Verder is het voor Brabanders en andere zuiderlingen natuurlijk ook een hele reis om een keer schaatsen live te zien. De KNSB organiseert haar wedstrijden toch bij voorkeur ergens in de noordelijke middle of nowhere i.p.v. het dichter bevolkte westen en zuiden van Nederland. En dan valt me vaak op dat Friezen liever naar middelmatig voetbal in het Abe Lenstra Stadion gaan kijken, dan dat zij de weg weten te vinden naar Thialf voor de wereldtop van het schaatsen.

Ik denk dat door het hele land voetbal sowieso op één staat en wielrennen waarschijnlijk wel op 2. Wat er op drie staat in Nederland weet ik niet echt, het zou kunnen dat dat per regio verschilt. De kijkcijfers van het schaatsen zijn in elk geval vergelijkbaar met de laatste rondes van het WK darts. Al viel daar de finale door Nederlandse afwezigheid wat tegen: zie hier. Redelijk vergelijkbaar met schaatsen, behalve dan dat bij darts de kijkcijfers gegroeid zijn t.o.v. vorig jaar. Al kan daar de verplaatsing naar het weekend ook geholpen hebben. Dakar haalt voorlopig meestal rond de 300.000 kijkers, niet vergelijkbaar dus.

Ik heb in verschillende plaatsen in Nederland gewoond en merk wel dat hoe noordelijker ik woon, hoe meer het schaatsen leeft. Toen ik in Drenthe woonde heb ik zelfs schoolschaatsen gehad op de basisschool.

Dat gaat over zelf schaatsen. Zelf een sport kijken of het zelf doen zijn totaal verschillende dingen. Veel sporters kijken niet eens naar de sport die ze zelf beoefenen. Amateurwielrenners blijken vaak nauwelijks profrenners te kennen (buiten de standaard namen dan), amateurtennissers vinden een tenniswedstrijd regelmatig te lang.

Je kunt echt niet zeggen dat in een gebied waar meer wordt geschaatst, ook meer schaatsen wordt gekeken.

De kijkcijfers per provincie worden volgens mij ook niet gemeten. In elk geval niet betrouwbaar, omdat er per provincie een te klein aantal meetpunten zijn.

klopt alle noordelingen vinden schaatsen geweldig en in het oosten leeft het ook

hier in het westen hoor ik er niemand over hoor

schaatsen en schaatsen kijken is leeftijdsgebonden (hoe ouder hoe meer kijkers) en streek / provincie gebonden

Het is een mysterie.
Er kijken heel veel mensen, maar over schaatsen valt blijkbaar gewoon niet gezellig of interessant te kletsen.
Darts (ook heel vaak steeds weer dezelfde gezichten en echt niet minder eentonig) is blijkbaar wel interessant. Maar waarom?
En Dakar? Die kijkcijfers vallen compleet in het niet bij schaatsen.
Ook wielrennen scoort echt nooit 1.6 miljoen kijkers.
Toch hoor je daar inderdaad wel af en toe mensen over praten.
Maar ook dat valt behoorlijk tegen.
Als het om over sport praten gaat, valt alles totaal in het niets bij het heilige voetbal.
Het maakt niet hoe voorspelbaar of saai of slecht een wedstrijd of toernooi is.
Mensen blijven er maar over lullen.
"Heeft Terpstra Parijs-Roubaix gewonnen? Oh dat heb ik gemist. Ik zat live naar PEC Zwolle-SC Cambuur te kijken. Je had die overtreding op Hemmen moet zien. En die scheids. Wat een lul zeg. Maar wat een schitterende poeier in de kruising van Joost Broerse. Idiote wissel trouwens. Ron Jans had wel gelijk vind ik." Enzovoort enzovoort enzovoort. Bij iedere wedstrijd, iedere transfer, ieder interview, ieder doelpunt, iedere overtreding, iedere kaart, iedere buitenkant paal, ieder idioot spreekkoor, ieder steekpaasje, iedere blunder van Ten Rouwelaar. Van het WK en de Champions League tot aan de Eredivisie, de topklasse en zelfs de 7e klasser op veld 13. Week in. Week uit. Tot in de oneindigheid.

Het is wat ik al eerder zei; de enige collega die ik over het EK heb gehoord, sprak van een niet spannend toernooi bij de mannen.
Pardon?
Kennelijk hangt er een soort loodzwaar vooroordeel vast aan het schaatsen.
Een in beton gegoten perceptie die niet makkelijk even uit de collectieve beleving weggehakt kan worden.

Een van de leuke dingen van darts is dat het niet echt topsporters (lijken te) zijn. Dikke oude mannen, daar kan men zich mee identificeren. Als je honderd lichamen van topsporters naast elkaar zet pik je de darters er zo uit.

Vandaag wordt er iig weer veel over het voetbal gesproken maar niet in positieve zin, de matchfixing van Willem II.

Voor mij is het zeker geen identificeren. Eerder dat elk geworpen dart eigenlijk dezelfde 'spanning' geeft als een rondetijd bij het schaatsen. En dat dus elke 3 seconden. Darts is wat dat betreft eigenlijk een veel snellere sport dan schaatsen. Ook al duurt een wedstrijd wel lang, de legs zelf zijn kort.


En de Tour verslaat het schaatsen zeker nog wel, met soms 80% van het marktaandeel. Kijk hier maar eens. 2,3 miljoen kijkers op een warme zondagmiddag midden in de vakantie is echt gigantisch.


Parijs-Roubaix trok bij de NOS trouwens 700.000 kijkers in 2014. Maar dan heb je Sporza en Eurosport ook nog.

Wat ik bedoel te zeggen is dat het een cultuurding is. In het noorden van het land zit schaatsen meer in de cultuur. Vandaar het schoolschaatsen. Er wordt daar volgens mij ook echt meer gekeken. Ik had op de basisschool een meisje uit Friesland in de klas die ook altijd naar schaatsen keek. We zijn overigens nog steeds bevriend en bezoeken ook wel eens samen wedstrijden. Toen ik in Limburg woonde leefde het schaatsen helemaal niet, nu woon ik in het midden van het land en hoor ik collega's e.d. er weer over.

En je hoeft mij niet te vertellen dat het twee verschillende dingen zijn. Ik heb afgelopen december voor het eerst in meer dan 5 jaar weer een klein stukje geschaatst. Toch ben ik de afgelopen jaren een fanatiek kijker geweest. De eerste vraag die je wel altijd krijgt als je vertelt dat je schaatswedstrijden bezoekt is of je zelf ook schaatst.

Ik denk ook dat het grote verschil met voetbal is dat die sport het hele jaar er in slaagt om in het nieuws te zijn. Bijna iedere week wordt er wel gevoetbald en anders wordt er al wel vooruitgeblikt of is er transfernieuws. Het NK schaatsen is 3 keer per jaar een weekend. Het nationale voetbalkampioenschap 34 weekenden.
Dat gecombineerd met de clubliefde en bijbehorende rivaliteiten die bij het voetbal horen, zorgen voor veel gespreksstof. Mensen identificeren zich vaak meer met een club of land dan een individuele sporter. En die individuele sporter stopt toch na x jaar. Kramer tegen Bergsma is toch anders dan Ajax-Feyenoord.

Ik denk dat de hoge kijkcijfers vooral komen van mensen die jet aanzetten als geluidsbehang. Zeker op zondag. Je kunt van alles doen en als Sven schaats dan ga je er even voor zitten. Ik hoor vaak van mensen dat het aanstaat maar als ik dan iets vraag, hebben ze niet gekeken. Rare van tv behang is wel dat je het geluid wel meekrijgt. Dus als Herbie/ Smeets loopt te klagen dat het niet spannend is. Als ze telkens aan iedereen vragen of het nog spannend is, dan krijgen 1,6 milj mensen alleen maar mee dat het toch niet spannend is.


www.passion-for-skating.com

Daar kun je weleens gelijk in hebben. Wat ook meespeelt is dat mensen niet weten wanneer de spannendste ritten beginnen. In de TV-gids zien ze alleen staat er de hele middag EK schaatsen is. Niet wanneer de laatste 5 ritten van een 1500m of de slotrit van de 10.000m precies zijn. Ook niet echt klantvriendelijk van de sport en TV-zenders richting publiek. Ook al weet ik ook dat dit soms lastig tot op de minuut te plannen is door valpartijen, etc.

De meeste toernooien hebben natuurlijk ook wedstrijden tot zes of tien gewonnen legs. Alleen het WK is dan een uitzondering met zeven gewonnen sets, waardoor je soms dertig legs wint voordat je het toernooi wint. En toch het idee dat elke dart er in kan gaan, zelfs een niet top-darter zal af en toe een 180'er of een mooie ton-plus-finish gooien. Wat dat betreft is het inderdaad spannender dan schaatsen. Als Jan Smeekens een matig eerste rondje op de 1000 rijdt, dan hoef je de eindtijd niet meer af te wachten om te weten dat er een matige tijd uit komt rollen.

Dat van die identificatie is misschien meer iets persoonlijks, maar ik bedoelde dat juist omdat het geen afgetrainde topsporters zijn, dat het allemaal apartere en kleurrijkere types zijn.