Goed, en wat doe je dan als je een ochtend over hebt in Berlijn. Dan ga je eens kijken naar een ijsbaan. En dan niet degene die je tijdens het eerste bezoek een paar jaar geleden gezien hebt, namelijk de indoorbaan in die troosteloze wijk in het Oosten en de kunstijsbaan in Wilmersdorf in het westen, midden in een drukke wijk. Nee, dan ga je wat dieper de geschiedenis in. Naar de plek waar het EK in 1914 gehouden werd. En waar Mathisen zijn laatste EK-titel won. De Halensee. En ziet, er is zowaar een S-bahnstation met die naam. Daar zou het dus ongeveer moeten zijn. Het ligt aan het eind van de Kurfürstendamm, in een wijk vol grote vrijstaande huizen. Je voelt daar echt nog de grandeur van de 19e eeuw. Een voorbijganger gevraagd, maar die kwam niet verder dan: "Ik werk hier alleen, ken alleen het station, maar is hier echt een see?" Gelukkig had de bushalte verderop een overzichtskaartje, en inderdaad iets verderop lag een meertje. In een soort parkje met een wandelpad. Het meer ligt diep, omzoomd door bomen en vanaf de oevers loopt het steil op. En ja, je kon daar vast net een 400m baan uitzetten. En van boven had je een perfect uitzicht. Op een plek was een soort terras aangelegd met wat bankjes. Een soort skybox van een eeuw oud, zo voelde het. Er hing een bordje dat zwemmen vanaf 2003 verboden was. Maar zou hier ooit nog geschaatst worden? Zouden de bewoners weten dat hier ooit een EK gehouden is? Vast niet... Twee fotootjes. En hoe ging dat EK? Hier het verslag uit het Nieuws van de Dag. Let ook even op de parallelen met vandaag, over de overheersing van 1 man.... SPORT. Om het kampioenschap van Europa. - {. a_ onsen Berlijnschen correspondent.) Berlijn, 9 Februari. Gisteren en heden werd in Berlijn .een kampioenschap voor Europa uitgevochten. Geen voetbal-, of tennis- of' fiets-kampioenschap, doch, men verbaze zich niet, het kampioenschap vanden snelsten schaatsenrijder. En deze wedstrijden werden niet gehouden in een der ijspaleizen, waar het water kunstmatig tot stollen gebracht wordt, doch in de open lucht, op een der meren van het onvolprezen Grünewald, dat juist door zijn meren zoo mooi is. Toch ligt Berlijn, waarschijnlijk evenals Amsterdam, reeds enkele dagen lekkertjes te stoven in de warmte van een heerlijk lentezonnetje en een inktblauwe hemel welft over de stad. De thermometer wees gisteren, Zondag, toen het werkelijk een verrukkelijke zonnedag was, tien graden Celsius. De menschen gingen in scharen naar buiten om te genieten van de lentelucht, om het eerste tsjilpen te hooren van de vogels, die het voorjaar welkom heetten. Doch onder de menschen, die de treinen en trams bestormden, welke naar buiten reden, waren er velen, die schaatsen in de hand droegen. Naar de groote Müggelsee alleen, in het oosten, gingen meer dan twintig duizend liefhebbers van de schaatsensport. In het westen en het noorden was het even vol. En alsof men in Davos of Sankt Moritz was, reed men in Berlijn schaats in den heerlijksten zonneschijn. De oplossing van dit raadsel is niet heel moeilijk. We hebben hier, evenals in het vaderland, een drietal weken geleden strenge vorst gebad, zoodat alle rivieren en kanalen en meren buiten Berlijn berijdbaar waren. Daarna een paar dagen fermen dooi. Doch 's nachts vroor het weer een ietsje, zoodat de ijslaag niet te veel wegsmolt. Daarop kwamen de dagen van lekkere zonnewarmte, gevolgd door nachten van fiksche koude. Op het oude ijs vroor het lekker ' dik. Alle sporen van sneeuw en scheuren en bobbels verdwenen. En 's morgens, zoolang de zon niet veel kracht had, bleef het ijs droog en hard. 's Middags natuurlijk begon het aan een onaangename papperigheid te lijden, welke échter in den nacht weer verdween. Zoo kwam het dat Berlijn een tweede Davos werd, en evenals Davos wilde het nu zijn wedstrijden op de schaats voor het wereldkampioenschap hebben. De beste Noorsche rijders, onder wie de wereldkampioen Mathisen, de bekende Rus Ippolitow, die verleden jaar Mathisen versloeg, de beste Duitsche rijders zouden aan den wedstrijd meedoen. En men verwachtte groote belangstelling voor deze gebeurtenis, die een voorspel zou zijn van de wereidkampioenschaps-wedstrijden, welke spoedig in Christiania (Mjøsaman:= Oslo) gehouden zullen worden. De belangstelling bleek helaas heel klein te zijn. Zondagmorgen waren er hoogstens een vijfhonderd menschen opgegaan naar de Halensee, een meertje van het Grünewald, dat mooi beschut ligt tusschen bebouwde heuveltjes. Of het beginuur, halfnegen, den Berlijners te vroeg was? Waarschijnlijk zal hierin de reden gezocht moeten worden, in elk geval kan de toegangsprijs, die buitengewoon matig genoemd mocht worden, niet de oorzaak geweest zijn. Het comité, dat deze wedstrijden organiseerde, had volkomen terecht het beginuur zoo vroeg gezet. Anders toch knu de zon te veel kracht krijgen, hetgeen niet bevorderlijk is voor de goede hoedanigheid van het het ijs. Doen de voorbereiding was helaas zoo hulpbehoevend, de organisatie zoo slecht, dat men met de groote wedstrijden niet beginnen kon vóór tien uur, toen de zon al hoog aan den hemel stond. Eigenlijk was er tevoren niets gedaan. De baan was noch afgezet, noch geveegd. Alleen had men gezorgd, dat de scheuren in den nacht dicht vroren. De verschillende comité-leden liepen en reden rond, deden ieder wat hun hand te doen vond, zonder systeem, zonder eenheid van gedachte. Eindelijk was het dan toch zoo ver, dank zij de goedigheid van het publiek, dat zich alles lietwelgevalien, dat men beginnen kon. Een dergelijke gemoedelijkheid kan door den beugel, wanneer er wedstrijden gehouden worden voor jongens, voor leden van een vereeniging. Maar voor Europeesohe kampioenschappen mag men, vooral in Duitschland, waar anders alles zoo correct en precies op tijd gaat, een andere organisatie verwachten. De rijders waren dan ook niet best te spreken over deze slechte voorbereiding. En later klaagden zij over het ijs, dat week en nat werd, zoodat zij op op hun scherpe schaatsen moeilijk voorwaarts kwamen. En helaas moest geconstateerd worden, dat het comité niets geleerd had Maandagmorgen van de ondervindingen, Zondag opgedaan. Vandaag was er ook niets voorbereid, liep alles in den beginne ook in het honderd. Mathisen klaagde steen en been over deze nonchalance, over het bar slechte ijs. Hij vertelde aan iedereen, die het hooren wilde, dat hij nooit op zulk minderwaardig ijs gereden had. Dergelijke omstandigheden zijn niet bevorderlijk Voor de belangstelling. Toch zou er bij de wedstrijden stellig nog wel spanning gekomen zijn, indien niet onmiddellijk gebleken ware, dat bij de internationale wedstrijden de Duitschers absoluut geen rol spelen zouden, dat de Noren het onder elkaar zouden uitmaken en dat geen der Noren kans had tegen hun landgenoot Mathisen, die nu al jarenlang wereldkampioen is. Zelfs de Rus Ippolitow, een slanke, gespierde jonge man met een energisch gezicht, legde het Zondag volslagen tegen Mathisen af, die alle drie de wedstrijden over 500, 1500 en 5000 meter glansrijk won en- hiermee, zelfs al zou hij Maandag bij,den 10000 meterwedstrijd niet eerst aankomen, al den titel gekregen had!' van kampioen van Europa. ..'-¦- Wat niemand gedacht had:- hij verloor werkelijk den strijd om de tien kilometer hedenmorgen tegen den Rus Ippolitow, die gisteren niet goed gedisponeerd scheen. Zij reden den geheelen weg dicht bij elkaar, doch tegen het eind scheen Mathisen moe te zijn en bleek de Rus nog over voldoende kracht te beschikken om een flinke spurt te maken, zoodat hij met een honderd meter voorsprong won. Dit was de eenige sensatie van beide dagen. De weinige Duitschers, die er waren, hardrijders en gewone rijders, hebben één ding kunnen leeren, al dat zij, willen zij kans hebben tegen de Noren, van hen den slag moeten afkijken, den langen, uithalenden slag, die minder vermoeid dan de korte, niet zo elegante manier van rijden der Duitschers. De gemaakte tijden waren, in aanmerking genomen het slechte ijs, hiet kwaad; Er werd natuurlijk geen record van Davos geslagen, maar heel erg overschreden werden deze tijden toch niet.
Kunstijsbanen over 400 meter werden toch pas een halve eeuw later gemeengoed? Tot die tijd was het rijden op meren (of vijvers) niet ongebruikelijk. Of verwijst men nu met "ijspaleis" naar een shorttrack-/ijshockey-/kunstrijdbaan en waren die vroeger ook al kunstmatig?
Ja, kunstijsbanen als ovaal werden pas vanaf de jaren '50 gemeengoed. Maar daarvoor waren er al hele vlakken kunstijs gemaakt, waarop dan een baan werd uitgezet. Maar waarschijnlijk niet altijd van 400m. Ik las dat de kunstijsbaan in Wenen in 1912 werd geopend en toen 4000m2 en groot was en in 1927 werd uitgebreid tot 10000m2. Daar kun je dan wel een redelijke baan uitzetten, lijkt me. De eerste niet-overdekte kunstijsbaan komt uit 1909 De baan in Boedapest die we nog kennen van een EK van niet zo lang geleden, is al kunstijsbaan sinds 1926.
En laten we niet vergeten dat een 333 1/3m baan ook gewoon nog een officieel goedgekeurde wedstrijdbaan is. Alleen worldcups en de olympische spelen moeten op een 400m baan gereden worden. Alle overige EK's en WK's kunnen prima op een kleinere baan gereden worden. Zelfs 350m banen zouden gebruikt mogen worden. De enige officiële regels die de ISU hierover heeft is dat de baan minimaal 333 1/3m lang moet zijn en maximaal 400m en de radius van binnenste bocht moet minimaal 25m en maximaal 26m zijn. Alleen wereldrecords tellen enkel wanneer ze op een 400m baan gereden worden en dat is de reden dat er eigenlijk nooit op een kleinere baan wordt gereden.
ja, want buiten SLC en Calgary (en straks Urumqi?) wordt ook zo ontzettend vaak een wereldrecord benaderd...
@dsdevries @proeme Stel je eens voor. De ISU organiseert een WK sprint op een 333 meter baan. Groothuis plaatst zich, Ihle ook. En misschien een of andere Noor. Krijgen we dan een herhaling van dit commentaar "maar Njøs kan die bocht niet houden... en Wennemars, OH, Wennemars gaat mee! Njøs, de man die zo vaak valt!" maar dan met "maar Groothuis kan die bocht niet houden... en Otterspeer, OH, Otterspeer gaat mee! Groothuis, de man die zo vaak uit de bocht vliegt!" Daarom komen er geen wedstrijden op kleinere banen dan 400 meter. Vliegen uit de bocht gaat dan nogal gemakkelijk. Zeker bij de sprint. Bovendien zijn schaatsers het niet gewend (ik moet 4,5 ronde rijden op een 1500 meter? Huh?) en is het lastig te berekenen (hoeveel rondjes moeten ze rijden op de TP om dezelfde afstand te rijden?). Het is gewoon verwarrend, ook voor het publiek.
Je hebt in je verhaal één ding over het hoofd gezien. De bocht blijft 25 meter in radius, alleen de rechte einden worden korter. Mensen die vaak in Nijmegen rijden en ook wel eens elders kunnen je misschien vertellen of het een voor- of nadeel is.
@EenBrabander : ik riep niet op tot een wedstrijd op 333 meter toch? Toegegeven, ik zou het niet erg vinden als er eentje in het seizoen in zou zitten, maar ik snap wel waarom dat niet gebeurd. Alleen het argument van de wereldrecords is behoorlijk onzinnig. Dát was mijn punt. Ik moet maar eens in Nijmegen gaan rijden. Ben benieuwd wat ik er van vind. Ik denk dat ik het vervelend zou vinden, omdat ik minder rustperiode op de rechte stukken heb (tsja, die kosten minder energie) en het dus minder lang zou volhouden.
Leuk verhaal @Mjøsaman! Ik zelf gebruikte mijn 'ochtend over' In Berlijn (eigenlijk waren het er 2) voor de OS van 1936. Het zwembad van Rie Mastenbroek (bij het stadion) en het stadion zelf en de andere ochtend naar het Olympische Dorp (met oa het huisje van Jesse Owens). Maar dit is ook erg leuk om te doen!
Als je 500m wilt rijden op een 333 1/3m baan en niet wil starten in een bocht en niet wilt finishen in een bocht, dan betekent dat dat je 3 bochten moet rijden. De start zal ergens halverwege het rechte eind zijn en de finish ook. Er zal dus een hogere topsnelheid behaald worden.
Omdat likes soms niet volstaan om je appreciatie uit te drukken: prachtig stuk @Mjøsaman. Over een EK uit de tijd dat Duitsland nog gewoon een keizer had en de wereld door WOI nog niet op zijn kop gezet werd. Toont nog maar eens aan hoelang dit monument meegaat, een EK allround moet je beschermen, niet aanvallen.
